Trzeci rok życia to okres intensywnego rozwoju i ujawniania się cech osobowości dziecka. Łatwiej jest kierować tym rozwojem oraz wychowywać dziecko, ponieważ istnieje możliwość słownego oddziaływania na jego zachowanie.

Rozwój społeczny i emocjonalny
• trzylatka cechuje duża wrażliwość emocjonalna na sytuacje społeczne; w tym okresie silnie przeżywa wszelkie konflikty w rodzinie, między rodzicami, uczucia smutku, złości rodzica
• opinię o sobie samym tworzy na podstawie tego, jak traktują go inni
• stany emocjonalne dziecka charakteryzują się krótkotrwałością, gwałtownością i dużą zmiennością. Trzylatek szybko przechodzi z jednego stanu uczuciowego w drugi, często skrajny.
• stara się z uporem umacniać swoje „ja” w celu zdobycia większej autonomii. Buntuje się i dzięki podejmowanym wysiłkom, a często nieposłuszeństwu utwierdza swoją osobowość.
• przejawia serdeczne zachowania wobec innych ludzi poprzez używanie form grzecznościowych, szanuje wspólne zabawki i rzeczy cudze
• zazwyczaj zgodnie bawi się z innymi, nie wyrywa zabawek
• rozumie polecenia wydawane przez rodziców, wychowawców
• w tym wieku fantazja miesza się z rzeczywistością i dziecko ma tendencje do nie rozróżniania tych dwóch obszarów
• ma bogatą wyobraźnię, może tworzyć, np. niewidocznych przyjaciół
• zaczyna rozumieć i przystosowywać do takich sytuacji, jak rozłąka z matką, pozostanie w przedszkolu lub pod inną opieką w domu
• lęki występujące w tym okresie to głównie strach przed ciemnością. Lęk przed zwierzętami, burzą, obcymi osobami zmniejszają się.
Rozwój fizyczny i motoryczny
• chętnie uczestniczy w zabawach ruchowych - właściwie reaguje na sygnał dźwiękowy
• biega swobodnie w grupie bez potrącania innych
• rzuca oburącz, prawą i lewą ręką, rzuca do celu
• skacze obunóż do przodu
• zaczyna się posługiwać się nożyczkami
• chodzi na paluszkach
• skacze na 1 nodze
• bez problemu korzysta z urządzeń na placu zabaw
• sprawnie sobie radzi z omijaniem przeszkód na drodze, nawet kiedy biegnie
• kopie i rzuca piłkę
• trzyma ołówek lub kredkę w palcach, a nie w garści
• najczęściej jest w stanie przerysować kółko ze wzoru; samodzielni rysuje proste figury
• potrafi się ubrać i rozebrać (potrzebuje pomocy przy guzikach, zamkach błyskawicznych, itp.)
• prawidłowo posługuje się łyżką, próbuje posługiwać się widelcem, samodzielnie spożywa pokarmy, dokładnie je gryzie
• samodzielnie myje ręce i korzysta z urządzeń sanitarnych (toaleta), kontroluje swoje potrzeby fizjologiczne
• sam myje ząbki
Rozwój intelektualny
• wie jak się nazywa – potrafi podać swoje imię i nazwisko, potrafi wskazać na palcach ile ma lat
• zna części ciała człowieka, potrafi je nazwać i wskazać: głowa, nogi, ręce, tułów, uszy, oczy, nos, włosy, stopy, szyja, palce
• zna wybrane zwierzęta domowe i rośliny z najbliższego otoczenia
• określa pogodę i typowe zjawiska atmosferyczne
• słucha krótkich opowiadań, wierszy na bliskie mu tematy
• wypowiada się na temat treści obrazków, wyszukuje określone przedmioty na obrazie
• dobiera w pary dwa takie same obrazki oraz takie, które różnią się jedną, wybraną cechą
• składa proste obrazki z pociętych 2-4 części według wzoru
• nakleja na karton gotowe elementy
• układa 3- 4 klocki różnego koloru według wzoru
• rozumie i stosuje określenia dotyczące: położenia przedmiotów w przestrzeni, porównuje liczebność zbiorów, stosuje określenia dużo – mało, tyle samo
• prawidłowo posługuje się liczebnikami głównymi: jeden, dwa…
• posługuje się określeniami: „przed”, „po” w aspekcie czasowym (np. po obiedzie, przed leżakowaniem)
• rozpoznaje i nazywa głośność dźwięków (głośno – cicho)
• uczy się krótkich wierszyków, zazwyczaj chętnie śpiewa piosenki
• zna pojazdy poruszające się w najbliższym otoczeniu, rozpoznaje ich odgłosy
• przestrzega zakazu poruszania się po drogach bez opieki dorosłych
• przestrzega zakazu samodzielnego posługiwania się urządzeniami elektrycznymi, włączania i wyłączania ich z sieci, dotykania gniazdek elektrycznych
• nazywa podstawowe kolory
Rozwój mowy
• potrafi mówić krótkie zdania i prowadzić krótką rozmowę
• czasem się zacina, jąka lub powtarza słowa (zwłaszcza w emocjonujących chwilach)
• większość tego, co mówi jest zrozumiałe
• najczęściej informuje, co zamierza robić, może też relacjonować dorosłym swoje zajęcia, nawet nieproszone